Obcując z narcyzem można by pokusić się o stwierdzenie, że jest on nader pewny siebie. Wszak wykorzystywanie innych bez poczucia winy, wymaganie ciągłych pochwał i specjalnego traktowania mogą zostać odczytane jako efekt ogromnej wiary w siebie i swoją wyjątkowość. Jednak najnowsze badania obnażają zgoła inne realia. Jaki jest związek między narcyzmem a pewnością siebie?

Czy narcyz jest pewny siebie?

Nowe badania pokazują, że narcyzi zachowują się w taki sposób, ponieważ w środku są niepewni siebie. Wcale nie są w sobie zadufani, jakby mogło się to wydawać z pozoru. Manifestowanie przywilejów i wywyższanie się nad innymi stosowane są przez takie jednostki wynikają z chęci ukrycia własnej, niskiej samooceny. Na nieszczęście dla takich osób, ich zachowania wcale nie sprawiają, że ludzie zaczynają ich podziwiać czy darzyć sympatią. Na dłuższą metę odbierają ich jako zarozumiałych i nie chcą nawiązywać z nimi bliższych relacji interpersonalnych, co jednie obniża i tak już niską samoocenę narcyza.

„Przez długi czas nie było jasne, dlaczego narcyzi angażują się w nieprzyjemne dla otoczenia zachowania, jak samouwielbienie, czym sprawiają, że inni ludzie mniej o nich myślą. Stało się to dosyć powszechne w erze social media – ich zachowanie zaczęło być odbierane jako napinanie się. Nasze badania pokazują, że narcyzi wcale nie są wyniośli, a raczej niepewni siebie i swoim zachowaniem próbują sobie z tą niepewnością jakoś radzić” – mówi Dr Pascal Wallisch.

Naukowcy przepadali prawie 300 osób pod kątem narcystycznych zachowań. Prosili ich o ocenienie zgodności z takimi stwierdzeniami jak:

„Jeśli będę miał możliwość pochwalenia się czymś, z pewnością to zrobię.”

„To istotne, że jestem widywany na ważnych eventach”.

„Mam wyśmienity gust.”

„Wiem więcej niż inni ludzie.”

Tego typu pytania pokazują, że narcyzi chcąc kontrolować wrażenie, jakie wywierają na innych osobach i potrzebują ich walidacji, by czuć się lepszymi od nich.

„Mówiąc dokładniej, wyniki sugerują, że narcyzm jest lepiej rozumiany jako kompensacyjna adaptacja do przezwyciężania i ukrycia niskiej samoceny. Narcyzi są niepewni siebie i z tą niepewnością radzą sobie napinając się. To sprawia, że na dłuższą metę inni mniej ich lubią, a to jedynie pogłębia ich niepewność, co prowadzi do błędnego koła zarozumiałych zachowań” – mówi Mary Kowalchyk, która jako pierwsza prowadziła badania nad narcyzmem a pewnością siebie.

Zobacz: Związek z psychopatą przypomina związek z …

Dwa typy narcyzmu

Naukowcy w swoich badaniach wzięli pod lupę dwa typy narcyzmu:

– wielkościowy, którego rdzeniem jest przesadne poczucie i demonstracja własnej ważności,

– ukryty zwany również wrażliwym, który wiąże się z ogromnym lękiem przed odrzuceniem i skłonnością do depresji.

Narcyzm wrażliwy zaliczany jest do narcyzmu ogólnie, z kolei narcyzi wielkościowi mogą być postrzegani jako jedna z odmian psychopatii. W każdym z tych przypadków zarozumiałe zachowania, wykorzystywanie innych i ich dewaluacja biorą się z powodu zatrważająco niskiej samoceny takich osób. Najlepszym podsumowaniem tego zjawiska będzie zatem stwierdzenie, że poczucie wyższości paradoksalnie bierze się z poczucia niższości.

Źródło: https://www.spring.org.uk/2021/04/why-narcissists-behave.php

Diana Nowek

Jestem profilerem behawioralnym oraz badaczem komunikacji niewerbalnej. Od wielu lat prowadzę firmę szkoleniowo-doradczą o nazwie Institute of Nonverbal Communication, w ramach której prowadzę badania z użyciem technologii biosensorycznych.